Salongesprek over Hrabal & Nederlandse boekvoorstelling Lieve Dubenka

Bohumil Hrabal (1914-1997) wordt algemeen beschouwd als een van de grootste auteurs uit Oost-Europa. In zijn oeuvre geeft hij de realiteit als wonderschoon surrealisme weer, vol ironische verdraaiingen en absurdistische uitvergrotingen. “De koning van de Praagse Letteren,” noemde Milan Kundera hem. Hij werd vooral bekend met prozawerken als Zwaarbewaakte treinen, Al te luide eenzaamheid en Ik heb de koning van Engeland bediend.
Uitgeverij Pegasus bracht recent Lieve Dubenka uit, een selectie brieven die Hrabal aan het eind van zijn leven schreef, maar die hij nooit verstuurde. Op vrijdag 23/10 stellen we het boek voor en praten we over Hrabal in Perdu, Amsterdam.

Kees Mercks (Hrabal-kenner & -vertaler) kadert het werk in zijn historische en literaire context, en licht zijn nieuwe vertaling toe.

Koen van Kaam (acteur Zuidpool) praat over de theatervoorstelling, het maakproces, de dramaturgische keuzes en zijn vertolking.

John Albert Jansen (filmregisseur) maakte in 2000 de prachtige documentaire Het leven is overal over Hrabal en zijn leefwereld, met Al te luide eenzaamheid als leidraad. Hij licht zijn fascinatie voor Hrabal toe met filmfragmenten.

Michel Krielaars (NRC Boeken) is een notoir Hrabal-liefhebber. Hij modereert het gesprek.

Over het boek Lieve Dubenka

Een genre binnen het prozawerk van Hrabal is de briefvorm, zoals hiervan een drietal is vertaald. Ze zijn gericht aan een zekere ‘Dubenka’ of ‘miss April’. Zij, voluit April Gifford, was in 1988 als Amerikaanse studente Tsjechisch van de Stanford universiteit voor een zomercursus naar Praag gekomen en had daar Hrabal opgezocht in de Gouden Tijger. Daar werd ze aan Hrabals stamtafel omgedoopt en vertsjechischt tot Dubenka. Uiteindelijk bleef ze maar een kleine week, en werden Hrabals brieven nooit verstuurd. Drie brieven zijn nu vertaald en van een nawoord voorzien door Kees Mercks. Deze uitgave verscheen in een oplage van 500 exemplaren. Lieve Dubenka werd gedrukt op 120 grams Lesebo design smooth. Voor het omslag werd 150 grams Chromolux gebruikt. Bibliofiele uitgave.

Over de documentaire Het leven is overal

De novelle Al te luide eenzaamheid is een leidraad voor de film die een speurtocht wil zijn naar Hrabals wereld, zijn leven en werk en naar de, zoals hij het noemt, ‘melancholie van de nooit eindigende creatie van de maatschappij in het hart van Europa’. Hrabals kracht zit 'm juist in de verbinding tussen het alledaagse en het verhevene, of zoals Milan Jankovic het in de film zegt: ‘Zijn kunstenaarscredo was het laagste met het hoogste te verenigen.’

“De makers van de documentaire hebben de absurdistische wereld van Hrabal op een schitterende manier tot leven gewekt. Ze zijn bij zijn buren langs geweest en hebben zijn vrienden geïnterviewd, die als personages in zijn boeken voorkomen en in levende lijve van de pagina's lijken te zijn gestapt. Bovendien zit de film vol schitterende archiefbeelden van Hrabal. De documentaire heeft dan ook iets van een verfilmd boek van Hrabal en kan zo in de boekenkast staan als een postuum verschenen deel van het verzameld werk. Voor een schrijversdocumentaire is dat een groot compliment.” (NRC - Michel Krielaars)

Over Al te luide eenzaamheid

Zuidpool schetst een rauw en pijnlijk grappig portret van een papierpletter die de mooiste boeken van de vernietiging redt. Zo ontwikkelt hij zich ondanks zichzelf tot filosoof en diepzinnig levensgenieter. Hij ervaart dat alles van waarde weerloos wordt. Het enige wat hem hoop verschaft, zijn getuigenissen uit de oude wereld. Een verhaal waarin mislukking charmeert, falen doet glimlachen, en strompelen doet filosoferen.
“… één van de meest indrukwekkende acteerprestaties die de afgelopen jaren te zien waren… Zoveel dosering, zoveel kwetsbaarheid, zoveel luciditeit en tegelijk ook zoveel diepgang in één rol: het werd zelden eerder vertoond.” (ETCETERA)
“Het Antwerpse gezelschap bevestigt eens te meer zijn status als rebelse leerling van de theaterklas. Het liefst tast het achteraan op de boekenplank naar teksten die zich minder vanzelfsprekend lenen voor de scène – om er liefdevol en vaak uitdagend theater mee te maken. Geen ander gezelschap gaat zo compromisloos om met tekst, omwille van de taal, de muzikaliteit en de ideeën op zich.” (JURY THEATERFESTIVAL 2015)
SPEL Koen van Kaam - COMPOSITIE & LIVEMUZIEK Jorgen Cassier - REGIE Koen De Sutter